50 hectaren
natuurreservaten in Gouvy
Réserves Naturelles- RNOB
GOUVY is bijzonder rijk aan natuurreservaten. 12 sites vormen samen 4 reservaten en worden beheerd door de “Réserves Naturelles RNOB“.
“Réserves Naturelles RNOB” is de franstalige en duitstalige vleugel van BNVR-RNOB-BNVS waarvan “NatuurReservaten” de nederlandstalige vleugel is.
De RNOB natuurreservaten in Gouvy maken deel uit het RNOB programma Cigogne Noire (zwarte ooievaar). Deze trekvogel was uit ons land verdwenen sinds een honderdtal jaren. In het begin van de jaren 80 is hij opnieuw zijn nest komen opbouwen in het diepe woud van de Ardennen.
Met het programma Cigogne Noire (zwarte ooievar) wensen de RNOB een netwerk van reservaten op te bouwen (nu 36 goed voor 335 ha) waar deze statige maar schuwe trekvogel rustig zijn voedsel kan vinden.
De 12 beschermde sites
oppervlaktes in hectaren (op 1.1.99)
| Reservaat | Site met nummers | Surface |
|---|---|---|
| Glain | Bovigny (1) – Beho (2) – Fagne de Betzen (3) – Grande Fontaine (4) |
11,4 |
| Chi Fontaine | Chi Fontaine (5) | 15,4 |
| Ourthe orientale | Ourthe (6) – Fond d’Ourthe (7) – Haie de Bellain (8) – Pont de Bellain (9) – Limerlé (10) – Steinbach (11) |
22,3 |
| Cornelysmillen | Cornelysmillen (12) | 0,4 |
Grazen als beheerstechniek
Gedurende eeuwen hebben de traditionele landbouwpraktijken (handmatig maaien, extensieve begrazing, …) bijgedragen tot de ontwikkelling van de biodiversiteit (verscheidenheid van planten, insecten, vogels, …) De industrialisatie en de intensivering van de landbouw tijdens de laatste decennia, het aanaarden van vochtige gronden, het systematisch aanplanten van sparren, de diverse vervuilingen, de werkzaamheden in de loop van de rivieren, het overmatig gebruik van pesticiden en andere chemische stoffen, … hebben de biodiversiteit schade aangericht.
Beheersmethodes die de traditionele landbouwtechnieken overnemen of nabootsen zijn dikwijls nodig om de grootst mogelijke biodiversiteit te herstelllen. Honderden vrijwilligers spenderen een deel van hun vrije tijd aan de beheerswerken in de RNOB natuurreservaten.
>Soms (momenteel 2 sites van het reservaat van de Oosterlijke Ourthe – zie de foto hiernaast) wordt het beheer uitgevoerd door rustieken diersoorten (Fjord poneys, Mergelland schapen, Galloway koeien,…). Dit verhoogt de belangstelling voor deze sites vanwege bezoekers en vooral kinderen.
Het natuurreservaat van de Oosterlijke Ourthe
Deze bestaat uit een reeks van natte weiden langs de Ourthe en de zijrivieren in de driehoek Ourthe, Limerlé en Gouvy. Men kan er zeldzame plantsoorten bewonderen zoals de gewone engelwortel, de gevlekte orchis, de dotterbloem. Als gewone bezoekers kan men het paapje, de klapekster, de bosrietzanger waarnemen.
Het natuurreservaat van Cornelysmillen
Dit kleinste reservaat ligt in het smalle aangeslibde plein van een beekje, maar in de verlenging van een groot reservaat van HÎllef fir d’Natur, de Luxemburgische partner van het RNOB programma Cigogne Noire (zwarte ooievar).
Het veen ” Chi Fontaine “
Dit beboste veen, met zijn typische plantegroei, ligt niet ver van Courtil en Bovigny, aan de rand van het bos “Bois de la Ronce”, Daar begint de loop van het beekje “des Grandes Fagnes”, een zijrivier van de Glain. In dit rustoord, rijk aan orchideeën, vindt men nog de veenbes (een kleine soort heidekruid verbonden aan het veenmos) en de stekelbrem (een kleine bremsoort vroeger frekwent in de heide). De stille en eerbiedige wandelaar zal wel de kans grijpen om enkele zeldzame vogels te observeren, zoals de notekraker, de barmsijs, de zwarte specht of de houtsnip.
Het reservaat van de Glain
Deze reeks natte weiden kort bij de dorpen Beho en Bovigny bestaat uit talrijke gewassen, vol verscheidenheid en in elkaar grijpend, gaande van een half-natuurlijke weide met engelwortels tot een laag-moeras met wateraardbei en veldrus. Men kan er de ijsvogel en de waterspreeuw ontmoeten.
Grote schermbloemige, in het bijzonder de wilde engelwortel, bloeien in de natte weiden van het reservaat van de Oosterlijke Ourthe. Het paapje gebruikt ze als roeststok evengoed als weidepalen.
De natuurreservaten bezoeken
Een bezoek van een reservaat is niet alleen de gelegenheid een natuurbad te nemen, maar ook de kans om zeldzame planten te bewonderen. Het wordt almaar zeldzamer een orchidee te vinden buiten een natuurreservaat.
Een veertigtal soorten orchideeën (alle soorten zijn beschermd) groeien nog in Belgïe. Bepaalde soorten zijn bijna uitgeroeid en 7 zijn reeds volledig verdwenen sinds de jaren 1900.
De meerderheid van de orchideeën groeit uitsluitend op kalkhoudende grond en men kan ze dus niet vinden in Gouvy.
Dactylorhiza maculata (gevlekte orchis – foto hieronder) in tegenstelling is een orchidee die op zure en vochtige grond groeit : het is de minst zeldzame soort in de Ardennen. De bloei vindt plaats in juni-juli. U zult waarschijnlijk deze orchidee kunnen zien als U deelneemt aan de begeleide bezoeken georganiserd door de vereniging Réserves Naturelles RNOB.
Een natuurreservaat is geen bokaal op de rekken van een museum. Iedereen moet toegang kunnen krijgen tot dit gemeenschappelijk patrimonium, om de schatten en de schoonheid ervan te ontdekken. Dit is de reden waarom de Réserves Naturelles RNOB hun reservaten openstellen voor het publiek.
Dikwijls zijn de reservaten de laatste schuilplaats van flora en fauna. Om deze te beschermen is het echt nodig zich uitsluitend op de aangeduide paden te bewegen, behalve onder de begeleiding van een gids erkend door de vereniging.
Begeleide bezoeken (mits een geringe kostendekkingsom) worden regelmatig georganiseerd in verschillende reservaten (het programma verschijnt in het tijdschrift voor de leden van de RNOB). Bezoeken kunnen ook op aanvraag georganiseerd worden voor groepen.
Elk jaar (einde mei – aanvang juni) organiseren de Réserves Naturelles RNOB gratis bezoeken tijdens de Opendeur dagen (men kan alle inlichtingen bekomen op een van de telefoonnummers hieronder).
Plukken, jagen of bemonsteren van om het even welke plant of diersoort (zelfs voor wetenschappelijke doeleinde) is verboden in de natuurreservaten, behalve met een schriftelijke toelating van de vereniging Réserves Naturelles RNOB .
In 1995 was de IDGouvy ASBL het ontmoetingspunt van de RNOB Opendeur dagen in de Ardennen.
RNOB-Famenne & Ardenne, de regionale afdeling van Réserves Naturelles RNOB, heeft een tekenwedstrijd georganiseerd in alle lagere scholen van Gouvy op het thema nacht-roofvogels.
Hiernaast 2 bekroonde tekeningen.
Zie ook
Natagora-RNOB-Famenne & Ardenne
Ontdek de activiteiten (voorlopig alléén in ’t Frans) of vraag uitvoerige informaties over het programma “Cigogne Noire”